Yalın Üretim Mühendisliği Nedir?

Genel olarak Endüstri mühendisleri ve makine mühendisleri bu konularda eğitim almaktadırlar. Ancak sadece üretim alanlarında değil her yer de uygulanabilir bir tekniktir.

Yalın üretim ilk kez Toyota fabrikalarında ortaya çıktı. Yalın üretim Toyota konusunda oldukça başarılı sonuçlar elde etmesini sağlamıştır ve böylece yalın üretim TPS olarak da yani Toyota Production System olarak bilinmektedir. Toyota markası yakaladığı başarı ile birlikte yalın üretimi en iyi şekilde tanımlar. Sektörde Lean Production ve Lean Manufacturing diye de bilinir.

Yalın yönetim ilkeleri konusunda en temeli Japonya’da oluşmuştur ve yalın üretimin 5 temel ilkesi bulunur. Bu ilkeler, değeri tanımlamak, değer akışı, sürekli akış oluşturmak, çekme, mükemmellik olmaktadır. Değeri tanımla ilkesi yalın olma konusunda ilk adımdır ve yalın üretimi uygulayanların son adımı ile mükemmelliğe ulaşmak olmaktadır. En önemli yalın üretim tekniklerine aşağıdan ulaşabilirsiniz.

5s

5S yalın üretim teknikleri içerisinde en fazla kullanılan araçlardandır. 5S amacı düzenli, temiz ve her malzemenin yerli yerinde olduğu bir çalışma ortamı kurmayı amaçlar. Yalın üretim araçları konusunda ilk sırada bulunur ve 5S ile çalışma alanları temiz ve düzgün olmalıdır bu şekilde düzenli bir iş çıkartılır. 5S, ayıkla, düzenle, temizlik, standartlaştır ve sürdür adımlarıyla gerçekleşir. Japonca’da Seiri, Seiton, Seiso, Seiketsu, Shitsuke olarak kullanılır.

Kaizen

Kaizen yalın üretim konusunun ana unsurlarındandır. Yani, yalın üretim ne demek konusuna detaylı cevap veren unsurdur. Bir işletmedeki çalışanları kapsar ve sürekli olarak iyileşme faaliyetlerini ifade eder. Bu iyileştirmeler büyük adımlar değil küçük adımlarla yapılır. Her defasında bir önceki standardı aşacak şekilde yapılır ve öncekinin daha iyisi için çözümler aranır.

Just İn Time

Yalın üretim metotlarından olan Just in Time, bir üretim sisteminin başarılı olmasını sağlar. Bu noktalardan biri ve en temeli arz miktarının ve zamanın doğru bir şekilde tayin etmesi olacaktır. Yalın üretim mühendisi ne iş yapar konusunda bu noktada firmalara destek sağlanır. Bu durumda stokların minimumda tutularak, ekipmanların hasarsız çalışmasını sağlayarak siparişlerin hatasız, tam zamanında ve eksiksiz olarak yerine ulaştırılmasını hedefler. Türkiye’deki üretim tesislerinde “tam zamanında üretim” diye bilinir.

Kanban

Kanban, Kart anlamına gelir ve Just in Time’nin gerçekleşmesini sağlamaya yardımcı olur. Kanban, Pull yani çekme tipi üretimlerde bir sonraki operasyon, bir önceki operasyondan gereksinim duyduğu parçaları alır. Aynı zamanda gereksinim duyduğu zaman istediği miktarda alır. Kanban tüm bu sistemi yürütmeye yarayan bir mekanizmadır.

Jidoke

Jidoke, makinelerin ürettiği ürünü kontrol etmek, problemlerin kaynağını tespit etmek ve hataların giderilmesi, hattı durdurma yetkisinin operatörlere verilmesi, anormal durumlarda otomatik durabilme gibi birden fazla makinenin yönetimini sağlamak gibi durumların yönetilmesini sağlanmasını amaçlar. Yalın üretim uygulama örneklerine bakıldığı zaman genel olarak Jidoke hatayı yakalayarak durdurur.

Poke Yoke

Poke Yoke yani dikkatsizlik, unutkanlık, yanlış anlama, standart eksiksizliği, konsantrasyon eksikliği, boş vermek gibi insan faktörlerinden kaynaklanan durumlara karşı alınan önlemlerdir. Yalın yönetim sağlanır ve hata yapmamak için önleyici strateji ve araçlar kullanarak sıfır hatalı üretime ulaşmak amaçlanır. Bu amaç ile beraber Poka- Yoke elemanları ışıklı uyarıcı, sensör, kılavuz, şalter gibi çeşitli donanımlardan oluşur.

Puko Döngüsü

Kaizen uygulamasının bir aracı olan Puko döngüsü, iyileştirme için yapılan bir dizi faaliyettir. Bunlar Planla, Uygula, Kontrol et, Önlem al dizisidir. Yalın üretim eğitimi sırasında Puko döngüsü önemlidir, işletmeler için mevcut durum incelenir ve çalışmalarda iyileştirme planı için hazırlık yapılır. Planın en sonunda uygulamaya geçilir ve hedeflenen iyileştirme konusunda kontroller gerçekleştirilir. Gerekli önlemler alındıktan sonra sonuca bakılır.

---