Tarihin Sıfır Noktası Olarak Bilinen Göbeklitepe'nin Sırrı

Örencik Köyü yakınında yer alan Göbeklitepe, Dünya üzerinde bilinen neredeyse en eski kült yapılara sahiptir. Bu yapı tamamen T biçimde dizilmiştir ve 10 ile 12 dikilitaşın çevresinde dizilmiş duvarlardan meydana gelmiştir. Yapının ana merkezi tarafında oldukça yüksek iki adet dikilitaş yer alır. Dikilitaşlar, üzerlerinde yer alan işlemeler ile birlikte dikkat çeker. Göbeklitepe tarihi, bu dikilitaşlar üzerindeki motiflere bakılarak da anlaşılabilir. Birçok farklı soyut kavram, el, kol ve farklı hayvan figürleri kabartmalar ile burada yer alır. Kabartmalar üzerinde herhangi bir süsleme yer almaz ve direkt olarak anlatım mevcuttur.

Göbeklitepe’nin hikayesi birçok kişi tarafından oldukça ilgi çeker. Eski zamanlarda yaşayan avcı insanların mimarilerini yansıtır. Hikayeye göre burası, eski zamanlarda oldukça bereketli olması ile dikkat çeker. Zaman içerisinde insanlık buraların bozulmasına yol açar ve cennet yok olur. Göbeklitepe ne zaman keşfedilmiştir? Sorusu da kişiler tarafından merak edilir. 1938 senesinde bir çoban sürüyü otlatırken şans eseri bu alana rastlamıştır. O dönemlerde halk burayı çeşitli dileklerini dilemek amacı ile kullanmıştır. Hastalar buraya gelip şifa bulmuştur ve insanlar kurban gibi dini inançlarını burada gerçekleştirmiştir. Çoban resimlerin bulunduğu taşları fark etmiştir. Bu anıtları müzeye teslim etmiştir ve heykel olarak sergilenmeye başlamıştır.

Göbeklitepe’nin İnşası

Göbeklitepe kaç yıllık sorusu da kişilerin araştırdığı konular arasında yer alır. Tahmini olarak bu yapıların 11 bin 600 yıl öncesine kadar dayandığı varsayılır. Ancak kesin olarak bir tarih belirleme imkanı bulunmaz. Paleolitik Çağ döneminden, Epipaleolitike çağına kadar gelen bir tarihi olduğu tahmin edilir. Bu alanın milattan önce 8 bin tarihine kadar aktif olarak kullanıldığı varsayılır. Milattan Önce 8 bin yıl tarihinden sonra terk edildiği ya da başka amaçlar için kullanılmadığı belirlenmiştir. İnşasının mimarisi de bu alanı oldukça eşsiz kılar.

Göbeklitepe tarihin sıfır noktası olarak anılır. Bunun sebebi buradaki geçmişin dünya üzerinde bilinen en eski tapınma yeri olmasına dayanır. Eski zamanlarda insanların çeşitli dinsel aktivitelerini yerine getirebilecekleri bir şekilde tasarlanmıştır. Tapınma alanında yer alan dikilitaşların üzerinde yer alan semboller ile kişilerin o zamanlardaki inançları sembolize edilmiştir. Esasen Göbeklitepe’nin sırrının da buradan geldiği biliniyor. Taşların gövdesinde yer alan parmak, el ve ayak işlemeleri ile bir insana benzetilmeye çalışıldığı da tahmin edilir.

Göbeklitepe’nin Önemi

Göbeklitepe nerede diye soranlar için Şanlıurfa ili sınırları içerisinde olduğu söylenebilir. Şehir merkezine 18 kilometre uzaklıktadır ve kolay bir şekilde seyahat imkanı bulunur. Göbeklitepe çevre illerden de kolaylıkla ulaşım sağlanabilecek bir alan olarak yer alır. Anadolu bölgesinde yerleşik hayata geçen insanların birçok farklı şehirde kalıntıları yer alır. Çatalhöyük, Hacılar, Alacahöyük, Beycesultan ve Truva gibi birçok alan geçmişe ait kalıntılar barındırır.

Göbeklitepe hakkında ilginç bilgiler yer aldığı için burası daha bir önem kazanır. Bu alan diğer kalıntılara göre daha eskiye dayanır. Bu nedenle de bütün kalıntıların atası olarak bilinir. Yani diğer kalıntılardan izleri burada görmek mümkündür. Öncelikle buranın bir yerleşim yeri olmadığı bilinmelidir. Diğer kalıntıların bulunduğu alanlar bir yerleşim alanı olarak geçer. Fakat burası insanların yerleşik hayata geçmesinden önce de var olan bir alandır. Göbeklitepe’de yer alan dikilitaşların üzerindeki motifler de henüz yazı keşfedilmeden önce sanatın var olduğunun kanıtıdır.

Göbeklitepe hakkında bilinmeyenler ile daha da dikkat çeken bir yer haline gelir. Çünkü her araştırmada bu alan hakkında daha fazla bilgiye ulaşılır. Burada yer alan dikilitaşlar, zaman içerisinde daha da dikkat edilmesi ile sayıca çoğalmıştır. Ayrıca yapılan araştırmalar ile birlikte çeşitli dikilitaşların da toprağın altında olduğu bilinir. Tahmini olarak yerin altında keşfedilmeyi bekleyen 14 tane daha dikilitaş olduğu yazar.

Göbeklitepe Araştırmaları

Göbeklitepe özellikleri ile ön plana çıkan bir alandır. Şanlıurfa sınırları içerisinde yer alan bu alan, gerek Türkiye gerekse de Dünya için oldukça önemli bir konumdadır. Özellikle son zamanlarda artan popülerliği ile birlikte dünya üzerindeki turistlerin ve araştırmacıların da ilgisini çekmeye başlamıştır. Tarihi alan üzerinde araştırma yapan kişiler, araştırmalarını bir kitap içerisinde toplayarak kişiler ile paylaşırlar. Bu nedenle tapınak hakkında bilgi edinmek isteyen kişilerin kitapları okuması yeterli olacaktır. Ayrıca Göbeklitepe’nin sırrı hala tam olarak keşfedilmemiştir. Hala kazı çalışmalarının devam ettiği bu tarihi yapı, her geçen gün farklı bir özelliği ile ön plana çıkar. Göbeklitepe özellikleri ile diğer bütün yapılardan sıyrılır. Çevre illerde de birçok farklı tarihi yapı bulunur. Ancak burası hepsinden daha eskidir ve onların da tarihine ev sahipliği yapar. Günümüzde buraya giderek kazı alanını ziyaret etmek ve dikilitaşları görmek mümkündür.

---